نسل جوان مغز بزرگتر و سالمتری دارد
تاریخ انتشار: ۸ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۲۲۵۹۸
به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ محققان آمریکایی در مطالعهای از مغز بیش از سه هزار نفر بین سنین ۵۵ تا ۶۵ سال و تصویربرداری از آنها نشان دادند که حجم کلی مغز متولدین دهه ۱۹۷۰ نسبت به متولدین دهه ۱۹۳۰ حدود ۶/۶ درصد افزایش یافته است.
براساس این گزارش، ماده سفید مغز اعضای نسل ایکس حدود هشت درصد و ماده خاکستری مغز آنها ۱۵ درصد نسبت به اعضای نسل خاموش افزایش پیدا کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به غیر از این، مطالعات نشان میدهد که بخش خاصی از مغز به نام هیپوکامپ که نقش مهمی در حافظه و یادگیری دارد نیز در طول نسلهای متوالی مورد مطالعه ۵/۷ درصد از نظر حجم افزایش یافته است. این امر حتی پس از در نظر گرفتن سایر عوامل مؤثر مانند قد، سن و جنس هم صادق بود.
«چارلز دی کارلی»، متخصص مغز و اعصاب از دانشگاه کالیفرنیا دیویس، که رهبری این تحقیق تحقیقاتی را بر عهده داشت، توضیح میدهد: به نظر میرسد دههای که یک فرد در آن به دنیا میآید بر اندازه مغز و سلامت بالقوه درازمدت مغز تأثیر میگذارد.
تاثیرات جانبیدی کارلی میگوید: ژنتیک نقش عمدهای در تعیین اندازه مغز دارد، اما یافتههای ما نشان میدهد که تأثیرات خارجی - مانند عوامل بهداشتی، اجتماعی، فرهنگی و آموزشی- نیز ممکن است نقش داشته باشند.
امروزه، زوال عقل دهها میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار داده است و با افزایش جمعیت سالخورده جهان، میتوان پیشبینی کرد که این بیماری در سه دهه آینده سه برابر خواهد شد. اما نکته امیدوار کنندهای وجود دارد که باید در نظر گرفت: در سه دهه گذشته، بروز زوال عقل در آمریکا و اروپا هر دهه حدود ۱۳ درصد کاهش یافته است. به نظر میرسد خطر مطلق زوال عقل برای نسلهای جوان در حال کاهش است که احتمالاً به دلیل سبک زندگی و تربیت سالمتر است.
زوال عقل با نازک شدن ماده خاکستری مغز به نام قشر مغز مشخص میشود که در حافظه، یادگیری و استدلال و بسیاری از فرآیندهای شناختی دیگر نقش دارد. از آنجایی که مغز بیمار به مرور زمان کوچک میشود، منطقی است که داشتن حجم بیشتر برای شروع میتواند به محافظت در برابر آسیبهای ناشی از افزایش سن کمک کند.
در واقع، مطالعات نشان دادهاند که عملکرد شناختی در بیماران مبتلا به آلزایمر با سرهای بزرگتر بهتر است، که از این به اصطلاح «فرضیه ذخیره مغز» پشتیبانی میکند.
دی کارلی و همکارانش برای اینکه ببینند آیا اندازه مغز میتواند میزان کمتر زوال عقل را در نسلهای جوانتر توضیح دهد یا خیر، از دادههای جمعآوریشده توسط مطالعه قلب فرامینگهام استفاده کردند که سلامت آمریکاییهایی را که بین سالهای ۱۹۳۰ تا ۱۹۸۰ متولد شده بودند، ردیابی کرد.
زمانی که شرکت کنندگان ۵۵ تا ۶۵ ساله بودند تحت تصویربرداری رزونانس مغناطیسی از مغز خود قرار گرفتند. این اطلاعات در اکتبر ۲۰۲۳ در دسترس قرار گرفت.
دی کارلی و همکارانش نشان میدهند که نسلهای جوانتر حجم مغز بزرگتری دارند، هم بهطور کلی و هم بهصورت منطقهای.
این تیم فقط متولدین دهه ۱۹۳۰ و ۱۹۷۰ را نیز مقایسه نکرد. آنها تحلیل خود را در بین هزار و ۱۴۵ بزرگسال با سن مشابه که در دهههای ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ متولد شده بودند نیز تکرار کردند.
یک بار دیگر، یافتههای آنها افزایش مداوم حجم مغز را دهه به دهه نشان داد؛ اثری که محققان میگویند در مورد یک نفر ناچیز است، اما در سطح جمعیت قابل توجه است.
بیشتر بخوانید: پیشبینیهای یک آیندهپژوه در مورد آموزش: دانش در مغز قابل دانلود میشوددی کارلی فرضیه میدهد: ساختارهای بزرگتر مغز مانند آنچه در مطالعه ما مشاهده شد، ممکن است منعکسکننده بهبود رشد مغز و بهبود سلامت مغز باشد.
ساختار مغز بزرگتر نشاندهنده ذخیره مغزی بزرگتر است و ممکن است اثرات اواخر عمر بیماریهای مغزی مرتبط با سن مانند آلزایمر و زوال عقلهای مرتبط را از بین ببرد.
با این حال، دانشمندان علوم اعصاب همیشه در مورد اینکه آیا حجم مغز یک نماینده مناسب برای ذخیره مغز است یا خیر، اتفاق نظر ندارند. برخی از مطالعات هیچ ارتباطی بین عملکرد حافظه و حجم مغز در طول زمان نشان ندادهاند.
به هر حال اندازه در مورد عملکرد مغز همه چیز نیست و اندازه مغز لزوما شما را باهوشتر نمیکند. اما میتواند عامل خوبی برای زوال ناشی از افزایش سن باشد.
به عنوان مثال، ورزش منظم با حجم بیشتر مغز در حافظه و مناطق یادگیری مرتبط است. در حالی که به نظر میرسد رژیم غذایی نامناسب، مصرف الکل و انزوای اجتماعی اثر معکوس دارند.
یک مطالعه اخیر در مورد فقر نشان داد که ماده سفید میتواند به دلیل از دست دادن چگالی در اتصالات نورون و از بین رفتن پوشش محافظی که به نورونها کمک میکند پیامها را سریع ارسال کنند، تجزیه شود. به نظر میرسد درآمدهای بالاتر از این تأثیر محافظت میکند.
دی کارلی و همکارانش میگویند: ساختار بزرگتر مغز، که ممکن است منعکس کننده بهبود رشد مغز و سلامت مغز باشد، حداقل یکی از مظاهر بهبود ذخیره مغز است که میتواند اثر بیماریهای اواخر عمر را بر زوال عقل نشان دهد.
انتهای پیام/
نسترن صائبی صفت کد خبر: 1225443 برچسبها مغزمنبع: ایسکانیوز
کلیدواژه: مغز نظر می رسد اندازه مغز ذخیره مغز زوال عقل بزرگ تر حجم مغز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۲۲۵۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهدید زوال باغ ملی گیاهشناسی بر اثر توسعه شهری نامتوازن
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، باغ گیاه شناسی ملی ایران با قدمت طولانی ۵۵ ساله بالغ بر ۴۰۰۰ گونه گیاهی بومی، انحصاری، نادر و در معرض خطر انقراض را در خود جای داده است و طی دهههای اخیر به یک اثر ملی منحصربه فرد تبدیل شده است؛ به گونهای که صرفاً ارزش خدمات تفرجی- حفاظتی به این گنجینه ملی، ۵۴۳ میلیون دلار در سال برآورد میشود.
دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، در گزارشی با عنوان «تهدید زوال باغ ملی گیاهشناسی بر اثر توسعه شهری نامتوازن» بیان میکند که باغهای گیاهشناسی، مکانهایی هستند که مجموعههایی از گیاهان زنده را با اهداف پژوهش، حفاظت، نمایش و آموزش نگهداری میکنند. باغهای گیاهشناسی نقش مهمی را در حفظ تنوع زیستی ایفا میکنند. این باغها که عموماً در فضاهای شهری قرار گرفتهاند؛ باعث ایجاد پیوند دوباره انسان و طبیعت شده و به بخشی از اکوسیستم شهری بدل شدهاند.
باغهای گیاهشناسی ملی
در این گزارش آمده است که باغ گیاهشناسی ملی ایران طی دهههای اخیر به یک اثر ملی منحصربهفرد در موضوع حفاظت از ذخایر ژنتیکی در مجاورت پایتخت تبدیل شدهاست. این باغ در مقایسه با دیگر باغهای گیاهشناسی ملی در جهان در رتبه سوم از منظر تعداد گونههای مورد حفاظت و در رتبه پنجم از منظر وسعت قرار دارد.
این گزارش مطرح میکند که طی سالیان اخیر توسعه نامتوازن شهری در منطقه ۲۲ و بلندمرتبهسازیها در مجاورت این باغ، نگرانیهایی را بابت زوال این باغ ایجاد کرده که در این راستا گزارش حاضر سعی کرده است، ضمن بررسی ارزشهای مختلف این باغ اعم از ارزشهای اکولوژیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مروری بر ضوابط حریم باغهای گیاهشناسی در جهان و ایران داشتهباشد و پیامدهای مختلف عدم رعایت حریم را به برنامهریزان شهری گوشزد کند.
ارزشهای باغهای گیاهشناسی
در این گزارش بیان میشود که ارزشهای باغهای گیاهشناسی در نگاه کلی به دو دسته ارزشهای بهرهبرداری (شامل موجودیت، میراث آیندگان و نوعدوستی) و ارزشهای غیربهرهبرداری (شامل استفاده مستقیم و غیرمستقیم) قابل طبقهبندی است. درخصوص باغ ملی گیاهشناسی ایران اگرچه تاکنون ارزشگذاری اقتصادی رسمی توسط هیچیک از دستگاههای متولی در کشور انجام نشده است، اما براساس مطالعات پیشین درصورتیکه این باغ بهعنوان ثروت ملی کلی ایرانیان در نظر گرفته شود، صرفاً ارزش خدمات تفرجی- حفاظتی به این گنجینه ملی برابر با ۵۴۳،۸۳۵،۸۵۰ دلار در سال برآورد میشود.
این گزارش ادامه میدهد که رعایت حریم باغهای گیاهشناسی بهواسطه حفاظت از این باغها بهعنوان زیستگاههای انسانساخت در سطح جهان همواره مورد توجه بوده است. بهطور مثال در باغ گیاهشناسی کیو در لندن که ۱۳۲ هکتار وسعت دارد، یک منطقه حائل با وسعت ۳۵۰ هکتار در نظر گرفته شدهاست که نشان از اهمیت منطقه حائل برای حفظ کارکرد و حفاظت فیزیکی باغهای گیاهشناسی دارد. در ایران نیز مطابق با رویه انجام گرفته در سایر کشورها، حریم باغ ملی گیاهشناسی در سال ۱۴۰۱ به تصویب رسیده است که براساس آن ضلع شمالی باغ گیاهشناسی در جنوب اتوبان شهید همدانی جزء حریم باغ بوده و حداکثر ارتفاع مجاز ساخت برای کاربریهای مجاز در این محدوده با رعایت سایر ضوابط حریم ۱۵ متر تعیین شدهاست.
پیامدهای ناگوار بلندمرتبهسازی در مجاورت باغ ملی گیاهشناسی
این گزارش توضیح میدهد که بلندمرتبهسازی در مجاورت باغ ملی گیاهشناسی میتواند پیامدهای ناگواری نظیر کاهش شدید سفرههای آب زیرزمینی منطقه و باغ، خزان زودرس گونههای گیاهی بهدلیل کاهش وزش باد و جریانهای خنککننده، تشکیل جزایر حرارتی و افزایش دما در میکروکلیماهای باغ و خشکیدگی گیاهان حساس و نیمهحساس، افزایش میزان و گستره گردوغبار، اخلال در تبادل گازی و فتوسنتز و بروز ضعف در گیاهان، افزایش آلودگیهای صوتی و درنتیجه کوچ و نابودی جانوران موجود در این اکوسیستم، بههم خوردن تعادل نوری و اکولوژیکی و درنهایت زوال درختان و نابودی منظر را بههمراه داشتهباشد.
باغ ملی گیاهشناسی ایران هسته مرکزی بومشناختی
در این گزارش آمده است که با توجه به اینکه درختان و گیاهان باغ ملی گیاهشناسی ایران، دارای تنوع زیادی در بافت، شکل و رنگ هستند، ازاینرو هسته مرکزی بومشناختی یک چشمانداز را رقم میزنند و علاوهبر جنبههای زیباییشناسی، منفککننده کاربریهای مختلف و از بین برنده سیمای نامطلوب عوامل مصنوع هستند. در شرایطی که ساختمانهای بلندمرتبه و تودههای فشرده بناهای سیمانی و فولادی، نمای این پهنه سبز ارزشمند را از بین ببرند، لذا امکان خلق و تأکید بر توجه و نگاه به عناصر طبیعی که در به نظم کشیدن سیمای محیط، تأثیر روانشناختی دارد، از بین خواهد رفت.
این گزارش مطرح میکند که با توجه به این نکته مهم که در صورت بدعتگذاری صدور مجوز بلندمرتبهسازی در حریم باغ گیاهشناسی، زمینه برای دستاندازی بیشتر و صدور مجوزهای جدید هموار خواهد شد، پیشنهاداتی برای جلوگیری از زوال تدریجی باغ ملی گیاه شناسی ایران مطرح ارائه میشود: حفظ حریم و رعایت ضوابط استقرار واحدهای گروه خدماتی در اطراف باغ ملی گیاهشناسی، توقف ساختوساز و ابطال پروانههای صادره با رعایت حقوق و جلوگیری از ضرر مالکان، آموزش، آگاهیرسانی و تبیین جایگاه باغ گیاهشناسی بهعنوان یک سرمایه و گنجینه ملی برای عموم مردم ایران اسلامی، ثبت باغ ملی گیاهشناسی بهعنوان میراث جهانی یونسکو، تصویب ضوابط حریم برای دیگر باغهای گیاهشناسی کشور.
متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.
انتهای پیام/